Jakie obowiązki ciążą na nabywcy ziemi rolnej?
Zakup ziemi rolnej przez nie rolnika w 2019 roku i w kolejnych latach pociąga za sobą konsekwencje prawne, którym nabywca musi się podporządkować. Warunki dotyczą możliwości odsprzedaży ziemi i jej użytkowania. Co prawda nowelizacja ustawy o zakupie ziemi rolnej w 2019 roku obowiązki te nieco zliberalizowała, jednak nadal trzeba je brać pod uwagę i nie wszyscy zainteresowani na niej skorzystali.
Zakup ziemi rolnej zgodnie z ustawą z 2016 roku określał warunki zgodnie, z którymi nowy nabywca nie mógł sprzedać zakupionej działki przez kolejne 10 lat i musiał prowadzić na niej gospodarstwo rolne w tym okresie. Dodatkowo jeżeli był osobą fizyczną musiał prowadzić je osobiście. Nowelizacja ustawy z czerwca 2019 wprowadziła pewne zmiany. Przede wszystkim zmniejszono okres z 10 do 5 lat. Na złagodzenie warunków kupna gruntu rolnego liczyli głównie deweloperzy. Jednak zmiany okazały się krótko mówiąc kosmetyczne. Ale każdą liberalizację w tych warunkach można uznać za korzystną.
Zakup ziemi rolnej – warunki
Zgodnie z nowelizacją ustawy o ziemi rolnej możliwy stał się swobodny zakup ziemi rolnej do 1 ha (wcześniej 0,3 ha). Nie dotyczy ich w związku z tym obowiązek prowadzenia na nich działalności rolniczej przez kolejne 5 lat i zakaz odsprzedaży lub dzierżawienia w tym okresie. Działki położone we wsiach większe niż 1 ha są tymi obowiązkami objęte. Dotyczy to również „sumowania” powierzchni nieruchomości rolnych, np. osoba kupująca ziemię rolną o powierzchni 1 ha ma już w swoim ręku jakieś nieruchomości rolne i w efekcie zakupu kolejnej działki suma ich powierzchni przekracza 1 ha wówczas podlega ww. obowiązkom. Obowiązkom przedstawionym w ustawie nie podlegają działki rolne położone na terenach miast.
Ustawa o ziemi rolnej 2019 – wyłączenia
Nowelizacja ustawy rozszerzyła również „katalog” osób i działek rolnych wyłączonych spod ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Są to m.in.:
– grunty, oznaczone w ewidencji gruntów i budynków jako grunty pod stawami rybnymi, stanowiące co najmniej 70% powierzchni nieruchomości,
– ogródki przydomowe zakupione z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa .
Wymienione wyżej przepisy nie mają również zastosowania do:
– osób bliskich sprzedającego ziemię rolną – rozszerzenie o pasierbów i rodzeństwo rodziców;
– nabywców w wyniku dziedziczenia lub zapisu windykacyjnego;
– nabywców na podstawie art. 151 lub art. 231 Kodeksu cywilnego;
– jednostek samorządu terytorialnego;
– Skarbu Państwa lub działającej na jego rzecz Agencji Nieruchomości Rolnych,
– osób prawnych działających na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania.
Zakup ziemi rolnej 2019 – podsumowanie
Nowelizacja ustawy o ziemi rolnej zliberalizowała warunki kupna gruntu rolnego. Jednak są to zmiany kosmetyczne. Nie spowodowały one, że oczekiwania ze strony inwestorów indywidualnych i deweloperów zostały spełnione. Szczególnie dotyczy to działek położonych poza granicami miast, we wsiach w okolicach aglomeracji miejskich. W wielu przypadkach są one co prawda terenami wiejskimi, jednak swój stricte rolniczy charakter straciły na rzecz bycia sypialniami miast. Tutaj zakup działek o powierzchni większej niż 1 ha będzie wymagał działalności rolniczej przez okres 5 lat. Dodatkowo w przypadku osób fizycznych wymagane jest prowadzenie działalności rolniczej osobiście. W związku z tym, że takiej działki nie można wydzierżawić nowy nabywca w zakresie działalności rolniczej będzie mógł się jedynie wspierać osobami zatrudnionymi, np. na umowy cywilno-prawne.